Το κενό ΦΠΑ (VAT gap) είναι η διαφορά ανάμεσα στα χρήματα που θα έπρεπε να εισπράξει το κράτος από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και στα χρήματα που τελικά εισπράττει. Αυτό σημαίνει ότι, παρόλο που οι πολίτες πληρώνουν ΦΠΑ σε προϊόντα και υπηρεσίες, ένα μέρος των χρημάτων αυτών δεν φτάνει ποτέ στα κρατικά ταμεία.
Πώς δημιουργείται το κενό ΦΠΑ;
Το κενό ΦΠΑ μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως:
- Φοροδιαφυγή: Επιχειρήσεις ή έμποροι που δεν δηλώνουν όλες τις πωλήσεις τους.
- Λάθη: Λανθασμένοι υπολογισμοί ή αναφορές στις δηλώσεις ΦΠΑ.
- Αδυναμία πληρωμής: Επιχειρήσεις που δεν καταβάλλουν τον ΦΠΑ που έχουν εισπράξει.
Φανταστείτε ότι ένας πολίτης αγοράζει ένα προϊόν αξίας 100 ευρώ, στο οποίο έχει προστεθεί ΦΠΑ 24%. Αυτό σημαίνει ότι πληρώνει συνολικά 124 ευρώ, με τα 24 ευρώ να είναι ο ΦΠΑ που πρέπει να αποδοθεί στο κράτος από την επιχείρηση που έκανε την πώληση.
- Τι θα έπρεπε να γίνει: Η επιχείρηση δηλώνει την πώληση και αποδίδει τα 24 ευρώ στο κράτος.
- Τι συμβαίνει όταν υπάρχει κενό ΦΠΑ: Η επιχείρηση, είτε σκόπιμα είτε από λάθος, δηλώνει λιγότερες πωλήσεις ή δεν αποδίδει τον ΦΠΑ, με αποτέλεσμα το κράτος να χάσει αυτό το ποσό.
Γιατί είναι σημαντικό;
Το κενό ΦΠΑ δείχνει το πόσο καλά λειτουργεί το φορολογικό σύστημα μιας χώρας. Όταν το κενό είναι μεγάλο, το κράτος χάνει πολύτιμα έσοδα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για δημόσιες υπηρεσίες ή για μείωση άλλων φόρων. Για παράδειγμα, αν μειωνόταν το κενό ΦΠΑ, το κράτος (σε έναν ιδανικό κόσμο) θα μπορούσε να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές για όλους.
Με απλά λόγια, το κενό ΦΠΑ είναι σαν μια “τρύπα” από όπου φεύγουν χρήματα που ανήκουν στο δημόσιο ταμείο, και στόχος είναι να τη “βουλώσουμε” για να κερδίσουν όλοι.
