Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (γνωστό και ως NextGenerationEU) είναι ένα ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο που δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020 ως απάντηση στην οικονομική και κοινωνική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του COVID-19. Το Ταμείο, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, έχει στόχο την οικονομική ανάκαμψη των κρατών-μελών της ΕΕ και τη δημιουργία μιας πιο ανθεκτικής, πράσινης και ψηφιακά προσανατολισμένης ευρωπαϊκής οικονομίας.

Το Ταμείο Ανάκαμψης στηρίζεται σε δύο κύριους πυλώνες: την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Οι χώρες της ΕΕ καλούνται να αξιοποιήσουν τους πόρους του Ταμείου για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που προωθούν την καθαρή ενέργεια, τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών, και τη βελτίωση της ψηφιακής οικονομίας. Αυτός ο συνδυασμός στοχεύει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών οικονομιών και στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης.

Οι πόροι του Ταμείου διατίθενται μέσω επιχορηγήσεων και δανείων στα κράτη-μέλη, τα οποία πρέπει να καταρτίσουν Εθνικά Σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που θα περιγράφουν πώς σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια. Τα σχέδια αυτά αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με βάση την ευθυγράμμισή τους με τους στόχους της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, καθώς και τις απαιτήσεις για δημοσιονομική βιωσιμότητα και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Για την Ελλάδα, το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για οικονομική ανάκαμψη και αναδιάρθρωση, καθώς αναμένεται να απορροφήσει πάνω από 30 δισεκατομμύρια ευρώ για επενδύσεις σε τομείς όπως οι υποδομές, η ενέργεια, η υγεία, η παιδεία και η ψηφιακή διακυβέρνηση. Το ελληνικό σχέδιο, γνωστό ως Ελλάδα 2.0, στοχεύει στην ενίσχυση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της παραγωγικότητας, ενώ παράλληλα βελτιώνει την ανθεκτικότητα της οικονομίας έναντι μελλοντικών κρίσεων.

Συνολικά, το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί έναν ιστορικό μηχανισμό αλληλεγγύης στην ΕΕ, με στόχο όχι μόνο να αντιμετωπιστούν οι άμεσες επιπτώσεις της πανδημίας, αλλά και να ενισχυθεί η μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη των ευρωπαϊκών οικονομιών.