A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T U V W Α Β Γ Δ Ε Η Ι Κ Μ Ο Π Σ Τ Υ Ψ

Πληθωρισμός

Ο πληθωρισμός είναι η γενική αύξηση των τιμών αγαθών και υπηρεσιών σε μια οικονομία κατά τη διάρκεια μιας χρονικής περιόδου. Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται, η αγοραστική δύναμη του χρήματος μειώνεται, δηλαδή χρειάζονται περισσότερα χρήματα για να αγοράσει κανείς τα ίδια αγαθά ή υπηρεσίες. Ο πληθωρισμός υπολογίζεται συνήθως μέσω του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), ο οποίος μετρά τις μεταβολές των τιμών σε ένα «καλάθι» αγαθών και υπηρεσιών που χρησιμοποιούν καθημερινά οι καταναλωτές, όπως τρόφιμα, ενέργεια και υπηρεσίες.

Ο πληθωρισμός μπορεί να προκύψει από διάφορους παράγοντες. Ένας από τους πιο συνηθισμένους είναι η αύξηση της ζήτησης σε σχέση με την προσφορά, κάτι που μπορεί να οδηγήσει τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τις τιμές των προϊόντων τους. Ένας άλλος λόγος είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής, όπως η άνοδος στις τιμές των πρώτων υλών ή των καυσίμων, κάτι που αναγκάζει τις επιχειρήσεις να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος στους καταναλωτές. Ο πληθωρισμός μπορεί επίσης να οφείλεται σε νομισματικές πολιτικές, όπως η υπερβολική εκτύπωση χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες, που οδηγεί σε αύξηση της ρευστότητας και υποτίμηση της αξίας του χρήματος.

Ο πληθωρισμός μπορεί να έχει θετικές και αρνητικές επιπτώσεις. Σε χαμηλά επίπεδα (συνήθως κάτω από 2%), θεωρείται υγιής για την οικονομία, καθώς ενισχύει την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Ωστόσο, ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να προκαλέσει οικονομική αστάθεια, αυξάνοντας το κόστος διαβίωσης και πλήττοντας τα εισοδήματα, ιδιαίτερα εκείνα των νοικοκυριών με σταθερό εισόδημα. Αντίθετα, η πληθωριστική ύφεση (deflation), δηλαδή η πτώση των τιμών, μπορεί να οδηγήσει σε περιορισμό της κατανάλωσης, καθώς οι καταναλωτές αναβάλλουν αγορές με την ελπίδα χαμηλότερων τιμών στο μέλλον, πλήττοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη.

Για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ή η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), χρησιμοποιούν εργαλεία όπως η αύξηση των επιτοκίων ή ο περιορισμός της ρευστότητας για να μειώσουν την υπερβολική ζήτηση και να επαναφέρουν την οικονομία σε πιο σταθερά επίπεδα τιμών.