Οι δασμοί είναι φόροι ή επιβαρύνσεις που επιβάλλονται από ένα κράτος στις εισαγωγές ή εξαγωγές αγαθών. Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα εργαλεία εμπορικής πολιτικής, που χρησιμοποιούνται για την προστασία της εγχώριας παραγωγής, τη ρύθμιση του διεθνούς εμπορίου και τη συγκέντρωση κρατικών εσόδων. Ανάλογα με τον σκοπό και τον τρόπο εφαρμογής τους, οι δασμοί μπορεί να είναι δασμοί εισαγωγής, εξαγωγής ή διαμετακόμισης. Οι δασμοί εισαγωγής, οι πιο συνηθισμένοι, επιβαρύνουν προϊόντα που εισάγονται από το εξωτερικό, καθιστώντας τα ακριβότερα και συχνά λιγότερο ανταγωνιστικά σε σχέση με τα εγχώρια προϊόντα.
Η επιβολή δασμών μπορεί να εξυπηρετεί διάφορους στόχους. Ένας βασικός λόγος είναι η προστασία συγκεκριμένων τομέων της οικονομίας, ιδιαίτερα αυτών που θεωρούνται κρίσιμοι για την εθνική ασφάλεια ή που αντιμετωπίζουν έντονο διεθνή ανταγωνισμό. Οι δασμοί μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως μέσο για τη δημιουργία εσόδων για το κράτος, ιδιαίτερα σε χώρες όπου οι έμμεσοι φόροι αποτελούν σημαντική πηγή χρηματοδότησης του προϋπολογισμού. Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι δασμοί χρησιμοποιούνται ως εργαλείο διπλωματίας ή οικονομικής πίεσης, όπως όταν μια χώρα επιβάλλει τιμωρητικούς δασμούς σε προϊόντα ενός εμπορικού εταίρου για να διαμαρτυρηθεί για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Ωστόσο, οι δασμοί έχουν και σημαντικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και τις οικονομίες. Ενώ προστατεύουν την εγχώρια παραγωγή, συχνά αυξάνουν το κόστος για τους καταναλωτές, καθώς τα εισαγόμενα προϊόντα γίνονται ακριβότερα. Παράλληλα, η επιβολή δασμών μπορεί να προκαλέσει αντίποινα από άλλες χώρες, οδηγώντας σε εμπορικούς πολέμους που επιβαρύνουν συνολικά την παγκόσμια οικονομία. Οι σύγχρονες διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, όπως αυτές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), προσπαθούν να περιορίσουν τη χρήση δασμών και να προωθήσουν το ελεύθερο εμπόριο, θέτοντας κοινούς κανόνες και μηχανισμούς επίλυσης διαφορών.
Συνοπτικά, οι δασμοί αποτελούν ένα ισχυρό εργαλείο οικονομικής πολιτικής με πολλαπλές χρήσεις και επιπτώσεις. Αν και μπορούν να ενισχύσουν τη βραχυπρόθεσμη προστασία μιας οικονομίας, μακροπρόθεσμα ενδέχεται να επηρεάσουν την ανταγωνιστικότητα και τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις.