Η Ελλάδα κλήθηκε να πληρώσει πρόστιμο ύψους 392 εκατ. ευρώ προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω σοβαρών ελλείψεων στον έλεγχο και στη διαχείριση των αγροτικών επιδοτήσεων από το 2016 έως το 2023. Το κύριο πρόβλημα εντοπίζεται στην ανεπαρκή εποπτεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για τη διανομή των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Συστημική παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι ελληνικές αρχές παραβίασαν τις προβλέψεις του Κανονισμού 1306/2013 και του Κανονισμού 2021/2116, οι οποίοι ρυθμίζουν τη χρηματοδότηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Η απόφαση βασίζεται σε ελέγχους που έδειξαν διαχρονική απουσία αξιόπιστων μηχανισμών εποπτείας.
Η Επιτροπή προχώρησε σε οριζόντια διόρθωση 5% στα κονδύλια της Ελλάδας για τα επόμενα έτη, κρίνοντας ότι το πρόβλημα είναι διαρθρωτικό. Για τα έτη 2018–2020, επιβλήθηκε πρόσθετη διόρθωση 10% λόγω προβλημάτων στις ενισχύσεις προς νέους αγρότες.
Αναλυτικά οι περικοπές
- 2021: Περικοπή 79 εκατ. ευρώ για στρεμματικές ενισχύσεις
- 2022: Περικοπή 76 εκατ. ευρώ για αντίστοιχες ενισχύσεις
- 2018-2020: 10% πρόστιμο στις ενισχύσεις νέων γεωργών
Ποιος θα πληρώσει το πρόστιμο;
Το πρόστιμο ενδέχεται να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς δεν εντοπίστηκαν συγκεκριμένοι παραγωγοί που να ευθύνονται για τις παρατυπίες. Εναλλακτικά, αν επιλεγεί η λύση της οριζόντιας περικοπής επιδοτήσεων κατά 5%, οι αγρότες θα δουν σημαντικές μειώσεις στις ενισχύσεις τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται πολιτικά και οικονομικά.
Για το 2025, η Ελλάδα αναμενόταν να λάβει περίπου 1,9 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. μέσω άμεσων ενισχύσεων. Μετά την απόφαση, σχεδόν το 1/4 του ποσού θα παρακρατηθεί.
Κίνδυνος για νέους καταλογισμούς
Στελέχη του αγροτικού χώρου εκτιμούν ότι το πρόστιμο των 392 εκατ. ευρώ είναι μόνο η αρχή. Αναμένονται και άλλοι καταλογισμοί καθώς συνεχίζεται ο έλεγχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα ελληνικά συστήματα διαχείρισης των κοινοτικών κονδυλίων.
