Η Διώρυγα του Παναμά βρίσκεται αντιμέτωπη με διπλή πρόκληση: τις φυσικές επιπτώσεις της ξηρασίας και τις γεωπολιτικές συνέπειες της εμπορικής διαμάχης ΗΠΑ–Κίνας. Η μείωση της στάθμης των υδάτων λόγω του φαινομένου Ελ Νίνιο έχει ήδη δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία της, ενώ η επιβολή νέων δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση.
Οικονομικός αντίκτυπος και κρίσιμη σημασία
Περίπου το 40% του εμπορίου των ΗΠΑ διέρχεται από τη Διώρυγα του Παναμά, με συνολική αξία μεταφερόμενων αγαθών στα 270 δισ. δολάρια ετησίως. Οι ΗΠΑ και η Κίνα αποτελούν τους μεγαλύτερους χρήστες της Διώρυγας, η οποία έχει αποκτήσει αυξημένο στρατηγικό ρόλο λόγω των ανακατατάξεων στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Παρά την ξηρασία, η Αρχή της Διώρυγας κατέγραψε έσοδα 3,38 δισ. δολαρίων πέρυσι, συνεχίζοντας την ανοδική της πορεία από το 2017.
Ακυρώσεις δρομολογίων και οικονομική ύφεση
Η απόφαση του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμούς 145% στα κινεζικά προϊόντα, με ισχύ από τις 27 Μαΐου, έχει προκαλέσει απότομη μείωση στις εισαγωγές. Σύμφωνα με την Project44, οι λεγόμενες “blank sailings” – ακυρωμένα δρομολόγια φορτίων – αυξήθηκαν κατά 300% μετά τις ανακοινώσεις της 2ας Απριλίου. Η κατάσταση πλήττει ιδιαίτερα τα λιμάνια της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ, με αναμενόμενη κλιμάκωση και στα λιμάνια της Ανατολικής Ακτής.
Απειλή για τη Διώρυγα
Η μείωση του αριθμού πλοίων εμπορευματοκιβωτίων μπορεί να προκαλέσει πτώση στα έσοδα της Διώρυγας, τα οποία εξαρτώνται από τις διελεύσεις και τον όγκο των φορτίων. Όπως δηλώνει ο αντιπρόεδρος επιχειρήσεων της Αρχής της Διώρυγας, Μπόρις Μορένο, «οποιαδήποτε ύφεση στις ΗΠΑ ή παγκοσμίως επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία μας».
Γεωπολιτικές εντάσεις και έλεγχος
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει επανειλημμένα ανησυχίες ότι η Κίνα ελέγχει κρίσιμες υποδομές της Διώρυγας και έχει αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο να απαιτήσει επιστροφή του αμερικανικού ελέγχου. Παράλληλα, ο Λούις Σόλα, επίτροπος της Ομοσπονδιακής Ναυτιλιακής Επιτροπής των ΗΠΑ, κατηγόρησε τον Παναμά για στενές σχέσεις με την Κίνα, επισημαίνοντας τη σημασία να διατηρήσουν οι ΗΠΑ ενεργή παρουσία στην περιοχή.
Η στρατηγική τοποθεσία της Διώρυγας του Παναμά την καθιστά κομβικό σημείο όχι μόνο για το παγκόσμιο εμπόριο αλλά και για τις γεωπολιτικές ισορροπίες που διαμορφώνονται με φόντο τον εμπορικό ανταγωνισμό ΗΠΑ–Κίνας.
