Η παγκόσμια αγορά τέχνης σημείωσε πτώση 12% το 2024, φτάνοντας σε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Art Basel και της UBS.
Διεθνής κάμψη και απώλεια εμπιστοσύνης
Η κάμψη ήταν παγκόσμια. Στις ΗΠΑ, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 9%, ενώ στην Κίνα σημειώθηκε κατακόρυφη πτώση 31%, φτάνοντας σε επίπεδα του 2009. Η Ευρώπη ακολούθησε την τάση, με τη Γαλλία και την Ιταλία να καταγράφουν πτώση 10% και τη Γερμανία 4%.
Αποδόμηση της σύγχρονης τέχνης
Η σύγχρονη τέχνη χάνει τη δυναμική της. Οι συλλέκτες αντιδρούν στις φουσκωμένες τιμές, απομακρύνονται από καθιερωμένους καλλιτέχνες και στρέφονται προς πιο προσιτές επιλογές. Η πτώση αγγίζει και το υψηλό κομμάτι της αγοράς, με τις πωλήσεις έργων άνω των 10 εκατ. δολαρίων να μειώνονται 45% σε αξία.
Νέοι συλλέκτες και αλλαγή σκυτάλης
Η μεταβολή στη σύνθεση των αγοραστών είναι καθοριστική. Το 44% των πελατών το 2024 ήταν νέοι, ενώ οι παραδοσιακοί συλλέκτες υποχωρούν.
«Οι νέοι συλλέκτες δεν αγοράζουν πια πίνακες», σχολιάζει έμπορος τέχνης. «Οι παλιοί συλλέκτες μεγαλώνουν, και η αγορά δεν έχει σαφή διάδοχη κατάσταση».
Αύξηση όγκου, αλλά όχι αξίας
Ο αριθμός των πωλήσεων αυξήθηκε κατά 3%, κυρίως λόγω μικρότερης αξίας έργων. Η λεγόμενη «εκδημοκρατικοποίηση» της αγοράς είναι εμφανής, αλλά δεν αντισταθμίζει την απώλεια της υψηλής κατηγορίας.
Γκαλερί και art fairs υπό πίεση
Το λειτουργικό κόστος αυξάνεται, ενώ η συμμετοχή σε art fairs μειώνεται. Από το 2020 έως το 2024, 160 εκθέσεις σταμάτησαν, και μόλις 41 ξεκίνησαν. Το 2024, 31 έκλεισαν. Το 43% των γκαλερί δήλωσαν λιγότερο κερδοφόρες από το προηγούμενο έτος.
Αβέβαιο και το 2025
Οι προοπτικές για το 2025 παραμένουν δυσμενείς. Μόνο το 19% των μεγάλων dealers αναμένει αύξηση πωλήσεων. Η πολιτική αβεβαιότητα και το υψηλό κόστος ενισχύουν τη συγκρατημένη στάση.