Η JP Morgan εξέδωσε προειδοποίηση για αυξημένο κίνδυνο ύφεσης τόσο στις ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως, εκτιμώντας την πιθανότητα στο 60% από 40% προηγουμένως, λόγω των σαρωτικών δασμών του Ντόναλντ Τραμπ. Η εκτίμηση αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις διαβεβαιώσεις του πρώην προέδρου ότι οι δασμοί θα ενισχύσουν την αμερικανική οικονομία.

Πολιτικές που προκαλούν αστάθεια στις αγορές

Η στρατηγική ομάδα της τράπεζας, με επικεφαλής τον Μπρους Κάσμαν, ανέφερε πως η πολιτική των ΗΠΑ αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές.

Σύμφωνα με την έκθεση με τίτλο «Θα χυθεί αίμα», οι δασμοί έχουν μετατραπεί σε ένα τεράστιο φορολογικό βάρος για τα αμερικανικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, συγκρίσιμο μόνο με πολιτικές που ίσχυσαν τη δεκαετία του ’60.

Μακροοικονομικό σοκ με παγκόσμιες συνέπειες

Η JP Morgan χαρακτηρίζει τους δασμούς ως μακροοικονομικό σοκ, που επηρεάζει αρνητικά το επιχειρηματικό κλίμα και τις εφοδιαστικές αλυσίδες. Σε ανάλυσή της σημειώνει πως αύξηση δασμών 25% θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη των ΗΠΑ κατά 2,5% και να αυξήσει τον πληθωρισμό έως 1,5% τα επόμενα χρόνια.

Η σωρευτική επίδραση μεταφράζεται σε επιπλέον 660 δισ. δολάρια σε φόρους – περίπου 2,2% του αμερικανικού ΑΕΠ.

Στασιμοπληθωρισμός ή αποπληθωρισμός;

Ο αντίκτυπος στους δείκτες τιμών παραμένει ασαφής. Αν και υπάρχει φόβος για στασιμοπληθωρισμό, ιστορικά οι δασμοί έχουν συσχετιστεί περισσότερο με αποπληθωριστικές πιέσεις, καθώς οι τιμές μετατοπίζονται προσωρινά αλλά δεν διατηρούν αυξητική τάση.

Δύο κρίσιμα ερωτήματα για τις αγορές

1. Διάρκεια των δασμών: Εξαρτάται από την αντοχή της κυβέρνησης Τραμπ στην οικονομική πίεση.
2. Χρήση ως διαπραγματευτικό εργαλείο: Αν και φαίνεται πως στόχος είναι η επαναδιαπραγμάτευση εμπορικών σχέσεων, πολλές αυξήσεις δασμών μπορεί να παραμείνουν.

Οι δασμοί εξυπηρετούν τους σκοπούς των «τριών R»: Revenue (έσοδα), Restriction (περιορισμός), και Reciprocity (αμοιβαιότητα).

Η στάση των εμπορικών εταίρων

Η αντίδραση άλλων χωρών διαφέρει, με τρεις βασικές κατηγορίες: πρόθυμες για διαπραγμάτευση, απρόθυμες αλλά χωρίς αντίποινα και πρόθυμες για αντίποινα. Πολλοί εμπορικοί πόλεμοι, όπως εκείνος ΗΠΑ–Κίνας, κατέληξαν σε μόνιμα υψηλότερους δασμούς λόγω αποτυχημένων διαπραγματεύσεων.

Η περίπτωση της Κίνας

Η Κίνα επηρεάζεται σοβαρά, καθώς οι δασμοί στο 54% των προϊόντων αποτελούν σοβαρό σοκ. Ωστόσο, οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αποτελούν μόνο το 15% των συνολικών και το 3% του ΑΕΠ, γεγονός που καθιστά τη ζημιά μερικώς διαχειρίσιμη.

Το σοκ είναι μικρότερο από αυτό του πρώτου εμπορικού πολέμου, επιτρέποντας πιο ομαλές προσαρμογές στις επενδύσεις.