Το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα, με τη γήρανση του πληθυσμού και τη μείωση των γεννήσεων, εξελίσσεται σε μια υπαρξιακή κρίση που επηρεάζει τις προοπτικές της χώρας. Όπως αναφέρει το CNBC, οι πόλεις-φαντάσματα, με εγκαταλελειμμένα σπίτια και πλατείες, είναι ένα ανησυχητικό σύμβολο της πληθυσμιακής κατάρρευσης.
Πληθυσμιακή συρρίκνωση και οικονομικές επιπτώσεις
Η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στην Ευρώπη, στο 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ κάτω από το 2,1 που απαιτείται για την αντικατάσταση του πληθυσμού. Το 2023, οι γεννήσεις έπεσαν στις 71.400, ο χαμηλότερος αριθμός εδώ και έναν αιώνα, ενώ οι θάνατοι ξεπερνούν τις γεννήσεις κατά δύο προς ένα. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί έντονη πίεση στην οικονομία, που μόλις αρχίζει να ανακάμπτει από την κρίση δημόσιου χρέους.
Η δημογραφική συρρίκνωση της Ελλάδας βρίσκεται σε αντίθεση με τις πολύ βελτιωμένες πλέον οικονομικές προοπτικές της χώρας
Η εγκατάλειψη της επαρχίας
Ενδεικτικό του προβλήματος είναι η εμφάνιση δεκάδων πόλεων και χωριών-φαντασμάτων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 200 τοποθεσίες στην Ελλάδα έχουν πλήρως εγκαταλειφθεί, ενώ άλλες, όπως η Λάστα, έχουν γίνει σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος λόγω της εγκατάλειψής τους.
Η αντιμετώπιση της κρίσης
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει λάβει πρωτοβουλίες για να ανακόψει τη δημογραφική πτώση, ιδρύοντας Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Προβλέπεται δαπάνη 20 δισ. ευρώ έως το 2035 για κίνητρα όπως επιδόματα τέκνων, γονικές άδειες και φοροαπαλλαγές. Η υπουργός Σοφία Ζαχαράκη τόνισε την ανάγκη για «αίσθημα ασφάλειας και αισιοδοξίας» στους νέους.
Ωστόσο, οικονομολόγοι όπως ο Colijn παραμένουν επιφυλακτικοί, επισημαίνοντας ότι απαιτούνται μακροπρόθεσμες πολιτικές για να αποτραπεί η πληθυσμιακή συρρίκνωση.
Διεθνείς συγκρίσεις
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα. Χώρες όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα έχουν παρόμοια ζητήματα, με τα ποσοστά γονιμότητάς τους να φτάνουν το 1,2 και το 0,72 αντίστοιχα. Αυτή η τάση επιδεινώνει τις οικονομικές ανισότητες και αυξάνει την ανάγκη για κρατική στήριξη.
Η δημογραφική μετάβαση αποτελεί παγκόσμια πρόκληση, επηρεάζοντας την οικονομική ανάπτυξη και τις κοινωνικές δομές. Η Ελλάδα, με τις υπάρχουσες δημογραφικές και οικονομικές πιέσεις, καλείται να βρει βιώσιμες λύσεις για να διασφαλίσει το μέλλον της.
