Η υψηλή φορολογία στα αλκοολούχα ποτά αναδείχθηκε ως ένας από τους βασικούς παράγοντες που ενισχύουν το παράνομο εμπόριο κατά τη διάρκεια ημερίδας που διοργανώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2024, στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας. Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι των κυριότερων οργανώσεων του κλάδου, όπως η Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (Εν.Ε.Α.Π.) και ο Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών (Σ.Ε.Α.Ο.Π.).
Ο ρόλος της φορολογίας και οι επιπτώσεις
Όπως ανέφερε η Αντιπρόεδρος της Εν.Ε.Α.Π., Έφη Μπούρα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι το 21% της παγκόσμιας κατανάλωσης αλκοόλ προέρχεται από παράνομες πηγές. Η υψηλή φορολογία δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη του παράνομου εμπορίου, καθώς εγκληματικά κυκλώματα επωφελούνται από τη διαφορά στις τιμές λόγω φοροαποφυγής. Στοιχεία του ΟΟΣΑ επιβεβαιώνουν ότι η μεγάλη διαφορά στις φορολογικές επιβαρύνσεις μεταξύ χωρών ενισχύει την παράνομη διακίνηση.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το φαινόμενο έχει ιδιαίτερη ένταση. Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, εκτιμάται ότι περίπου 6 εκατομμύρια φιάλες διακινούνται χωρίς να καταβάλλεται Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ), προκαλώντας απώλειες ύψους €72 εκατ. σε φόρους και ΦΠΑ. Ο ΕΦΚ στα αλκοολούχα ποτά είναι ο πέμπτος υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ σε σχέση με την αγοραστική δύναμη είναι ο υψηλότερος.
Προτάσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου
Οι συμμετέχοντες στην ημερίδα τόνισαν την ανάγκη μείωσης του ΕΦΚ στον ευρωπαϊκό μέσο όρο για την εξυγίανση της αγοράς. Επιπλέον, προτάθηκε η αυστηρή επιβολή ελέγχων μέσω συστημάτων όπως το LOTIFY, η κατάρτιση πανελλαδικού σχεδίου ελέγχων και η δημιουργία ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων από τις ελεγκτικές αρχές.
Η σταδιακή μείωση του ΕΦΚ στα αποστάγματα θα αποτελέσει αποφασιστικό βήμα για την εξυγίανση της αγοράς και την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου
Δημόσια υγεία και ασφάλεια
Η παράνομη διακίνηση δεν προκαλεί μόνο οικονομικές απώλειες αλλά και κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Τα νοθευμένα ποτά, αν και μικρό ποσοστό της αγοράς, μπορούν να είναι επικίνδυνα, καθώς δεν υπόκεινται σε κανέναν έλεγχο. Παράλληλα, η ενίσχυση του οργανωμένου εγκλήματος μέσω των δικτύων διακίνησης αποτελεί απειλή για την έννομη τάξη και την ασφάλεια των πολιτών.
Η συνεργασία μεταξύ κράτους, επιχειρήσεων και ελεγκτικών αρχών είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου, με την υψηλή φορολογία να αποτελεί τον πυρήνα της προβληματικής που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
