Η αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία έχει ενταθεί σημαντικά, σύμφωνα με νέα έκθεση της Τράπεζας Πειραιώς, η οποία τονίζει τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις πολιτικές που θα ακολουθήσει ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ. Η αστάθεια επηρεάζει καίρια το διεθνές εμπόριο, αυξάνοντας τις πιέσεις σε τιμές ενέργειας, κόστος μεταφορών και προμήθειες.
Ωστόσο, μια θετική εξέλιξη σημειώνεται με τη μετριοπαθή στάση του Ισραήλ προς το Ιράν, μειώνοντας προσωρινά τον κίνδυνο κλιμάκωσης συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με την έκθεση της τράπεζας για τις Διεθνείς Μακρο-Οικονομικές Τάσεις.
Περιορισμένα περιθώρια δημοσιονομικής στήριξης
Οι αυξημένοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι βρίσκουν τις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες σε δημοσιονομικά πιεσμένη θέση, καθώς ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ παραμένει υψηλός. Αυτό περιορίζει τις δυνατότητες στήριξης μέσω κρατικών δαπανών, οδηγώντας τις κεντρικές τράπεζες στη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, προκειμένου να στηρίξουν τις οικονομίες χωρίς να εντείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις.
Στις ΗΠΑ, η οικονομία παραμένει ανθεκτική, με συνεχιζόμενη αύξηση των λιανικών πωλήσεων και προσωπικών δαπανών χάρη στη βελτίωση των μισθών και τη χαμηλή ανεργία. Η Federal Reserve (Fed) μείωσε ήδη τα επιτόκια δύο φορές (50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο και 25 μονάδες βάσης τον Νοέμβριο) καθώς ο πληθωρισμός πλησιάζει τους στόχους της. Οι μειώσεις των επιτοκίων ενισχύουν τις εταιρικές επενδύσεις και την αγορά κατοικίας, αν και η μεταποίηση συνεχίζει να συρρικνώνεται. Η τράπεζα προβλέπει ήπια επιβράδυνση για το τέταρτο τρίμηνο και το 2025, με ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 2,5% για το 2024 και κάτω από 2% το 2025.
Ευρωζώνη: Δυσχέρειες στον μεταποιητικό τομέα και ατολμία πολιτικών δράσεων
Στην Ευρωζώνη, η αδυναμία του μεταποιητικού τομέα – ιδίως στη Γερμανία – εντείνεται, κυρίως στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αυξήσουν τους δασμούς, τα προβλήματα αυτά θα επιδεινωθούν, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται διστακτική στην ανάληψη δράσεων, παρά την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, όπως επισημαίνει η έκθεση του Μάριο Ντράγκι «The future of European competitiveness». Παράλληλα, η αδύναμη εσωτερική ζήτηση κρατά τη συνολική ανάπτυξη σε χαμηλά επίπεδα, αν και η ισχυρή αγορά εργασίας και η μείωση επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προσφέρουν ελαφρά στήριξη.
Κίνα: Αποδυνάμωση της ανάπτυξης και νομισματικά μέτρα στήριξης
Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας εμφανίζει εξασθένηση από τον Απρίλιο, ενώ η αγορά ακινήτων παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα, γεγονός που οδηγεί τις αρχές στη λήψη μέτρων στήριξης. Οι πολιτικές αυτές έχουν κυρίως νομισματικό χαρακτήρα λόγω του αυξημένου δημοσιονομικού βάρους, ενώ ταυτόχρονα η ασθενής εσωτερική ζήτηση, η συγκρατημένη άνοδος των εξαγωγών και ο χαμηλός πληθωρισμός επιβραδύνουν περαιτέρω την οικονομία της.