Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προειδοποιεί για την εκρηκτική αύξηση του παγκόσμιου δημόσιου χρέους, το οποίο αναμένεται να φτάσει τα $100 τρισ. μέχρι το τέλος του 2024, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση «Fiscal Monitor». Συγκεκριμένα, το χρέος προβλέπεται να ανέλθει στο 93% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2024 και να προσεγγίσει το 100% μέχρι το τέλος της δεκαετίας, γεγονός που εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την οικονομική σταθερότητα.
Κίνδυνος για οικονομική κρίση
Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι η συνεχής αύξηση του χρέους αυξάνει τον κίνδυνο μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ιδιαίτερα για χώρες με μεγάλα ελλείμματα όπως οι ΗΠΑ. Παρά την οικονομική ανάπτυξη που συνεχίζεται σε πολλές χώρες, το βάρος του χρέους μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές σε παγκόσμια κλίμακα, πλήττοντας οικονομίες που προσπαθούν να μειώσουν τα χρέη τους.
Η πανδημία COVID-19, οι πολιτικές στήριξης των οικονομιών κατά τη διάρκεια των lockdown και η ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχουν επιβαρύνει σημαντικά τα δημόσια οικονομικά. Επιπλέον, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι οι δημοσιονομικές πιέσεις θα ενταθούν περαιτέρω λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, των απαραίτητων επενδύσεων για την πράσινη μετάβαση και του αυξημένου κόστους άμυνας, μετά το τέλος της ειρηνευτικής περιόδου που ακολούθησε τον Ψυχρό Πόλεμο.
Προτάσεις για τη σταθεροποίηση του χρέους
Για να περιοριστεί η εκρηκτική αύξηση του χρέους, το Ταμείο προτείνει στις κυβερνήσεις να αυξήσουν τους φόρους ή να μειώσουν τις δαπάνες κατά 3% έως 4,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα. Επισημαίνει ότι οποιαδήποτε καθυστέρηση στην εφαρμογή αυτών των μέτρων θα καταστήσει τη δημοσιονομική προσαρμογή ακόμα πιο δύσκολη και επικίνδυνη. Επιπλέον, δίνεται έμφαση στην προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στη μείωση των επιδοτήσεων, για να αποφευχθούν περικοπές στις παραγωγικές επενδύσεις.
Αυτές οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ έρχονται σε μια χρονική στιγμή όπου αρκετές ευρωπαϊκές χώρες καταθέτουν τα σχέδια μείωσης του χρέους τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τους νέους κανόνες που προβλέπουν περιθώριο από τέσσερα έως επτά χρόνια για να θέσουν τα χρέη τους σε βιώσιμη τροχιά.