Ο κρατικός προϋπολογισμός για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 παρουσιάζει σημαντική βελτίωση, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσής του. Το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε σε 8,743 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας τον στόχο των 5,297 δισ. ευρώ, καθώς και το πρωτογενές πλεόνασμα των 5,987 δισ. ευρώ που είχε καταγραφεί το 2023.
Κύριες αιτίες για την υπέρβαση του πρωτογενούς πλεονάσματος
Η υπέρβαση αυτή αποδίδεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα από φόρους, τα οποία έφτασαν τα 48,972 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 2,599 δισ. ευρώ. Η αυξημένη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους, αλλά και των φόρων του τρέχοντος έτους, συνέβαλαν σημαντικά στην επίτευξη αυτού του αποτελέσματος.
Σημαντική ήταν και η αύξηση των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά 697 εκατ. ευρώ, αγγίζοντας τα 3,597 δισ. ευρώ.
Εισοδήματα και δαπάνες του προϋπολογισμού
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 50,906 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 2,36% σε σχέση με τον στόχο. Ωστόσο, η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην καθυστέρηση είσπραξης χρηματοδοτήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και στην ετεροχρονισμένη καταβολή πληρωμών για συμβάσεις παραχώρησης, όπως αυτή της Εγνατίας Οδού.
Στο σκέλος των δαπανών, παρατηρήθηκε μείωση κατά 4,246 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, φτάνοντας τα 49,330 δισ. ευρώ. Οι χαμηλότερες δαπάνες προήλθαν κυρίως από τον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα, που δεν επηρεάζουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Παράλληλα, οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους σημείωσαν αύξηση κατά 461 εκατ. ευρώ.
Η θετική πορεία του προϋπολογισμού αντικατοπτρίζει τη βελτιωμένη φορολογική συμμόρφωση και τις αποδοτικότερες δημοσιονομικές πρακτικές. Η υπέρβαση των φορολογικών εσόδων και η συγκράτηση των δαπανών έχουν συμβάλει καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός ισχυρού πρωτογενούς πλεονάσματος. Η μελλοντική πορεία του προϋπολογισμού θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση των εσόδων που αναμένονται από ευρωπαϊκά κονδύλια και την διαχείριση των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα και μεταβιβαστικές πληρωμές.