Η επιτάχυνση της μείωσης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να επηρεάσει θετικά την ελληνική οικονομία, καθώς δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για τη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Το νέο αυτό τοπίο χαμηλότερων επιτοκίων προδιαγράφεται από την πρόθεση της ΕΚΤ να χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική της με πιο γρήγορους ρυθμούς, λαμβάνοντας υπόψη την πτώση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη και την αβεβαιότητα για την πορεία της γερμανικής οικονομίας, η οποία βρίσκεται σε ύφεση για δεύτερη συνεχή χρονιά.
Πιθανή μείωση των επιτοκίων και ο αντίκτυπος στην ελληνική οικονομία
Τα τελευταία μηνύματα από τη Φρανκφούρτη υποδεικνύουν δύο πιθανές μειώσεις επιτοκίων έως το τέλος του έτους, με την πρώτη να αναμένεται σύντομα και τη δεύτερη τον Δεκέμβριο. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι θετικές εξελίξεις στον πληθωρισμό, η ΕΚΤ αναμένεται να προχωρήσει σε περαιτέρω μειώσεις τους πρώτους μήνες του 2025. Η προοπτική αυτή θα διαμορφωθεί ανάλογα με τις οικονομικές συνθήκες, ιδίως στην ευρωπαϊκή οικονομία και τη συνεχιζόμενη ύφεση στη Γερμανία.
Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σημείωσε πρόσφατα ότι, παρά τις αναμενόμενες μειώσεις, τα επιτόκια θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, γύρω στο 3%, σε σύγκριση με τον χαμηλότερο πληθωρισμό που προβλέπεται να πλησιάσει το 2%. Εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, η ΕΚΤ θα έχει τη δυνατότητα να μειώσει τα επιτόκια κατά μία επιπλέον μονάδα.
Θετική προοπτική για ανάπτυξη
Οι εξελίξεις αυτές προοιωνίζονται θετικά για την ελληνική οικονομία. Οικονομικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι η μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων για τα νοικοκυριά και οι φθηνότερες πιστώσεις για τις επιχειρήσεις θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων. Αυτό αναμένεται να διατηρήσει τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, ο οποίος εκτιμάται στο 2,2% για το 2024 και στο 2,3% για το 2025, σύμφωνα με το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.
Τα χαμηλότερα επιτόκια θα αποτελέσουν επίσης αντίβαρο σε πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από την στασιμότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και τυχόν αναταράξεις στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον.
Βιομηχανική ανάπτυξη και εξαγωγές
Η μείωση των επιτοκίων αναμένεται επίσης να ευνοήσει τη βιομηχανική παραγωγή, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα για τον μετασχηματισμό του οικονομικού μοντέλου της χώρας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η βιομηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 6,7% στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2024, υποδεικνύοντας μια ανάκαμψη της μεταποίησης. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε κλάδους με προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα χημικά προϊόντα, τα φαρμακευτικά σκευάσματα και η βιομηχανία τροφίμων, ενώ σημαντική είναι και η άνοδος στους παραδοσιακούς κλάδους όπως η βιομηχανία καπνού και η ποτοποιία.
Αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι η βιομηχανία ανακάμπτει από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, συμβάλλοντας στην αύξηση του μεριδίου της στο ΑΕΠ και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών.