Η στεγαστική κρίση αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, πλήττοντας σημαντικά την καθημερινότητα των νοικοκυριών, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές. Το κόστος στέγασης, είτε μέσω ενοικίου είτε μέσω αγοράς, έχει αυξηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα πολλές οικογένειες και νέοι άνθρωποι να δυσκολεύονται να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 37% του εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών δαπανάται για το κόστος στέγασης, τη στιγμή που ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μόλις 20%. Το πρόβλημα αυτό διογκώνεται στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου χιλιάδες κατοικίες παραμένουν ακατοίκητες, ιδιαίτερα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, λόγω παλαιότητας και έλλειψης ανακαίνισης.

Η απάντηση της κυβέρνησης στη στεγαστική κρίση

Απέναντι σε αυτήν τη δύσκολη κατάσταση, η κυβέρνηση σε συνεργασία με το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας έχει υιοθετήσει σειρά πρωτοβουλιών για την ανακούφιση των πολιτών και την εξομάλυνση της στεγαστικής κρίσης. Κεντρικός άξονας αυτών των προγραμμάτων είναι η προώθηση της κοινωνικής συνοχής και η μείωση των ανισοτήτων μέσω της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική στέγαση, ιδίως για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τα νέα ζευγάρια.

Ανάμεσα στα βασικά προγράμματα που υλοποιούνται είναι το «Σπίτι μου Ι» και το αναβαθμισμένο «Σπίτι μου ΙΙ» που θα τεθεί σε εφαρμογή το 2025, με στόχο τη διευκόλυνση της απόκτησης κατοικίας από νέους και οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» παρέχει κίνητρα για την ανακαίνιση παλαιών ακινήτων, δίνοντας στους ιδιοκτήτες τη δυνατότητα να τα διαθέσουν προς ενοικίαση, εξασφαλίζοντας έτσι επιπλέον εισόδημα και ταυτόχρονα προσφέροντας νέες κατοικίες σε πολίτες που έχουν ανάγκη.

Σπίτι μου Ι – Σπίτι μου ΙΙ

Το πρόγραμμα «Σπίτι μου Ι» αποτελεί μια από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, καθώς μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν αποκτήσει δική τους κατοικία πάνω από 9.000 νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών. Λόγω της μεγάλης απήχησης του προγράμματος, η κυβέρνηση αποφάσισε να το επεκτείνει με το «Σπίτι μου ΙΙ», το οποίο θα διαθέσει επιπλέον πόρους και θα διευρύνει τα κριτήρια συμμετοχής, συμπεριλαμβάνοντας άτομα και οικογένειες με ελαφρώς υψηλότερα εισοδήματα από αυτά που καθορίστηκαν το 2023.

Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία του «Σπίτι μου ΙΙ» είναι η αύξηση του ηλικιακού ορίου δικαιούχων στα 50 έτη και η αύξηση του ανώτατου ποσού αγοράς κατοικίας στις 250.000 ευρώ. Το πρόγραμμα προβλέπει επιπλέον ότι για τις τρίτεκνες οικογένειες, το 75% του δανείου θα είναι άτοκο, παρέχοντας σημαντικά οικονομικά οφέλη για τους δικαιούχους.

Το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» και οι βελτιώσεις του

Το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», το οποίο επίσης εντάσσεται στο πλαίσιο των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, προσφέρει επιδότηση έως και 60% για την ανακαίνιση κατοικιών, με ανώτατο ποσό τα 13.000 ευρώ. Η προϋπόθεση για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι οι ανακαινισμένες κατοικίες να διατεθούν προς ενοικίαση, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει σημαντικά την προσφορά κατοικιών στις αστικές περιοχές. Παρά τις σημαντικές αλλαγές που έχουν γίνει, το πρόγραμμα δεν έχει προσελκύσει ακόμα τον αναμενόμενο αριθμό ενδιαφερομένων, καθώς έχουν υποβληθεί μόλις 2.000 αιτήσεις.

Στήριξη ευάλωτων ομάδων και κοινωνικές πρωτοβουλίες

Πέρα από τα βασικά προγράμματα στεγαστικής αρωγής, η κυβέρνηση έχει σχεδιάσει και μικρότερης κλίμακας, αλλά ιδιαίτερα στοχευμένες δράσεις, που αφορούν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως άνεργοι, άποροι ηλικιωμένοι, μονογονεϊκές οικογένειες, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, άτομα με αναπηρία και άστεγοι. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία», το οποίο παρέχει πλήρη στήριξη για την κάλυψη ενοικίου και λογαριασμών, ενώ προσφέρει παράλληλα και επιδοτούμενη εργασία.

Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, επισημαίνει ότι η προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η στήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων και η παροχή όχι μόνο στέγης αλλά και πρόσθετων υπηρεσιών που συμβάλλουν στην οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωσή τους.

Η στεγαστική κρίση αποτελεί ένα πολύπλοκο ζήτημα που απαιτεί συνδυασμένες δράσεις και προγράμματα με στόχο τη στήριξη των νοικοκυριών, την αύξηση της προσφοράς κατοικιών και τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. Τα κυβερνητικά προγράμματα έχουν ήδη αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, ωστόσο, η πλήρης επίλυση του προβλήματος απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και βελτιώσεις. Οι πολίτες αναμένουν ότι οι νέες πρωτοβουλίες, όπως το «Σπίτι μου ΙΙ» και το «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», θα συμβάλουν καθοριστικά στην αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, προσφέροντας μακροπρόθεσμες λύσεις.