Η στεγαστική κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες παραμένει επίμονη παρά τις περικοπές επιτοκίων και τις παρεμβάσεις της Ουάσιγκτον. Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει μια αγορά όπου οι επενδυτές κατοικιών ευνοούνται από την άνοδο των τιμών, ενώ οι απλοί αγοραστές βρίσκονται αντιμέτωποι με υπερβολικά υψηλά κόστη και μειωμένη προσφορά.

Ευνοημένοι οι επενδυτές, αποκλεισμένοι οι αγοραστές

Οι επενδυτές που κατάφεραν να αγοράσουν ακίνητα ή να αναχρηματοδοτήσουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας απολαμβάνουν τώρα σημαντικά οφέλη. Οι μετοχές των κατασκευαστών κατοικιών έχουν σημειώσει άνοδο 110% από τις αρχές του 2021, ενώ όσοι κλείδωσαν χαμηλά επιτόκια απολαμβάνουν φθηνή χρηματοδότηση, μειώνοντας έτσι τα μηνιαία έξοδά τους.

Αντίθετα, οι μελλοντικοί αγοραστές αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες λόγω της εκτίναξης των τιμών, της χαμηλής προσφοράς και των αυξημένων επιτοκίων. Το κόστος ιδιοκτησίας κατοικίας καταναλώνει σχεδόν το 44% του μέσου εισοδήματος των νοικοκυριών, πολύ πάνω από το όριο του 30% που θεωρείται προσιτό. Ο δείκτης προσιτότητας της Atlanta Fed ήταν στο 68,5 τον Ιούνιο, πλησιάζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από το 2006.

Φως στον ορίζοντα;

Η μείωση των επιτοκίων στεγαστικών δανείων από το 7% στο εύρος του 6% μπορεί να δώσει προσωρινή ανακούφιση, ωστόσο οι πραγματικές λύσεις φαίνονται ακόμη μακριά. Η αμερικανική κυβέρνηση σχεδιάζει να παράσχει περαιτέρω κίνητρα, όπως το σχέδιο της υποψήφιας προέδρου των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις, για βοήθεια έως 25.000 δολαρίων για προκαταβολές και φοροαπαλλαγές στους κατασκευαστές οικονομικά προσιτών κατοικιών. Παρόλα αυτά, οι επικριτές εκφράζουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων, υποστηρίζοντας ότι η αύξηση των αγοραστών θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω άνοδο των τιμών.

Από την πλευρά του, ο έτερος υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ προτείνει φορολογικά κίνητρα και μείωση κανονισμών, αλλά τα σχέδιά του παραμένουν ασαφή. Επιπλέον, οι προτεινόμενες μαζικές απελάσεις μεταναστών, σύμφωνα με την εκστρατεία του, θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση και κατά συνέπεια το κόστος στέγασης, όμως και αυτά τα μέτρα θα χρειαστούν χρόνο για να αποδώσουν.

Το μέλλον της στεγαστικής αγοράς

Το πραγματικό πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης είναι η έλλειψη κατοικιών. Οι ΗΠΑ χρειάζονται περίπου επτά εκατομμύρια νέες κατοικίες, αλλά οι κατασκευαστές κατασκευάζουν μόνο 850.000 μονοκατοικίες ετησίως. Ακόμα κι αν οι επιτοκιακές μειώσεις και τα κρατικά κίνητρα δώσουν μια προσωρινή ανάσα, η αγορά δεν πρόκειται να δει σημαντική βελτίωση πριν το 2025 ή 2026, όπως εκτιμούν ειδικοί της αγοράς ακινήτων.

Η κρίση, λοιπόν, δείχνει να οξύνεται περαιτέρω, καθώς η οικονομική προσιτότητα είναι σε διαρκή πτώση. Παρά τις κρατικές παρεμβάσεις, οι προβλέψεις για βελτίωση είναι μακροπρόθεσμες, ενώ οι τρέχουσες τάσεις δείχνουν ότι τα προβλήματα της αγοράς στέγασης θα συνεχιστούν.