Από την 1η Νοεμβρίου 2025, όλες οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, τόσο τα φυσικά καταστήματα όσο και τα e-shops, υποχρεούνται να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS, χρησιμοποιώντας QR κωδικό. Το νέο μέτρο αποτελεί σημαντικό βήμα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό της αγοράς και αποσκοπεί σε γρηγορότερες, ασφαλέστερες και διαφανέστερες συναλλαγές.
Τι είναι το IRIS και πώς λειτουργεί
Το IRIS είναι ένα σύστημα άμεσων πληρωμών (account-to-account) που επιτρέπει στον πελάτη να σκανάρει έναν QR κωδικό με την εφαρμογή mobile banking της τράπεζάς του. Η συναλλαγή ολοκληρώνεται σε πραγματικό χρόνο, χωρίς μεσάζοντες ή πρόσθετες χρεώσεις. Οι επιχειρήσεις λαμβάνουν τα χρήματα άμεσα, ενώ επωφελούνται από χαμηλότερες προμήθειες σε σχέση με τις πληρωμές μέσω καρτών.
Τα καταστήματα οφείλουν να ενημερώσουν τα POS τους ώστε να υποστηρίζουν την επιλογή IRIS. Σε παλαιότερα συστήματα, θα πρέπει να υπάρχει εκτυπωμένος QR κωδικός για σάρωση. Η ΑΑΔΕ θα πραγματοποιεί ελέγχους συμμόρφωσης, ενώ για τις επιχειρήσεις που δεν υλοποιήσουν το μέτρο προβλέπονται πρόστιμα ύψους 10.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με το είδος των βιβλίων.
Οφέλη και προκλήσεις
Για τους καταναλωτές, το IRIS προσφέρει συναλλαγές χωρίς χρήση κάρτας ή CVV, μειώνοντας τον κίνδυνο απάτης και επιτρέποντας πληρωμές με ένα μόνο σκανάρισμα από το κινητό. Οι επιχειρήσεις κερδίζουν σε ταχύτητα είσπραξης και διαφάνεια, καθώς οι πληρωμές συνδέονται άμεσα με τα συστήματα της ΔΙΑΣ και ενισχύουν τη φορολογική συμμόρφωση.
Ωστόσο, η υιοθέτηση του συστήματος συνεπάγεται την αναβάθμιση των POS και των συστημάτων εκτύπωσης QR, με το σχετικό κόστος να βαρύνει τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Ραγδαία αύξηση των συναλλαγών μέσω IRIS
Η χρήση του IRIS έχει εκτοξευθεί: μόνο το πρώτο οκτάμηνο του 2025 πραγματοποιήθηκαν 68 εκατομμύρια συναλλαγές, έναντι μόλις 787.000 την αντίστοιχη περίοδο του 2020 — μια αύξηση σχεδόν 86 φορές. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει την ταχύτατη εξοικείωση επιχειρήσεων και πολιτών με το νέο σύστημα άμεσων πληρωμών.
Η υποχρεωτική ενσωμάτωση του IRIS αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών συναλλαγών και την ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας στη χώρα.
