Η Στερεά Ελλάδα αναδεικνύεται ως η Περιφέρεια με το υψηλότερο ποσοστό πολυδιάστατης παιδικής φτώχειας στη χώρα, σύμφωνα με τα ευρήματα νέας έρευνας του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), που πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2024-2025 σε δείγμα 3.076 μαθητών.
Ο Δείκτης Πολυδιάστατης Παιδικής Φτώχειας του ΚΕΠΕ διαμορφώνεται πανελλαδικά στο 5,5%, ενώ στη Στερεά Ελλάδα το ποσοστό φτάνει το 8,56%, με οριακή στατιστική σημαντικότητα. Ακολουθούν οι Περιφέρειες Αττικής, Θεσσαλίας και Ιονίων Νήσων.
Η οικονομική παιδική φτώχεια στην Ελλάδα ανέρχεται στο 9,2%, ενώ η μη οικονομική στο 12,5%. Οι υψηλότερες τιμές εντοπίζονται σε πολύτεκνες οικογένειες, σε αγροτικές, νησιωτικές και ορεινές περιοχές, καθώς και σε μονογονεϊκές οικογένειες με επικεφαλής τη μητέρα. Ιδιαίτερα αυξημένο (14,2%) είναι το ποσοστό μη οικονομικής φτώχειας στους μαθητές γυμνασίου.
Ένας νέος δείκτης για την παιδική φτώχεια
Το ΚΕΠΕ, ακολουθώντας τη διεθνή τάση για αντικατάσταση των παραδοσιακών δεικτών φτώχειας με νέους πολυδιάστατους δείκτες, ανέπτυξε το νέο εργαλείο μέτρησης, το οποίο αποτυπώνει πιο ολοκληρωμένα τη σύνθετη φύση του φαινομένου της παιδικής φτώχειας.
Ο Δείκτης Πολυδιάστατης Παιδικής Φτώχειας στοχεύει στη διαχρονική ανάλυση πρωτογενών μικροδεδομένων που αφορούν αποκλειστικά τον παιδικό πληθυσμό, καλύπτοντας σημαντικά ερευνητικά κενά. Αποτυπώνει τόσο τις οικονομικές όσο και τις μη οικονομικές στερήσεις, ενσωματώνοντας καινοτόμες διαστάσεις της παιδικής ευημερίας ανά ηλικία, γεωγραφική περιοχή και κοινωνικοοικονομική ομάδα.
Κύριο πλεονέκτημα του νέου δείκτη είναι ότι παρέχει πιο λεπτομερή εικόνα των συνιστωσών της παιδικής φτώχειας και, συνεπώς, της επίδρασης των κοινωνικών πολιτικών. Έτσι, επιτρέπει την ακριβέστερη παρακολούθηση και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους, οδηγώντας σε πιο στοχευμένες παρεμβάσεις.
Η συμμετοχή των παιδιών στην έρευνα
Ένα ακόμη καινοτόμο στοιχείο της έρευνας είναι η συλλογή δεδομένων μέσα στα σχολεία, με τα ίδια τα παιδιά να αποτελούν τους βασικούς συμμετέχοντες. Οι μαθητές απαντούν αυτόνομα σε ειδικά σχεδιασμένα και εγκεκριμένα ερωτηματολόγια, χωρίς την επιρροή του οικογενειακού περιβάλλοντος, παρουσία του ερευνητή και του εκπαιδευτικού. Αυτή η διαδικασία ενισχύει τη γνησιότητα και την αξιοπιστία των απαντήσεων, δίνοντας στα παιδιά «φωνή» στη διαμόρφωση πολιτικών που τα αφορούν.
Η συλλογή στοιχείων βασίζεται σε επαναλαμβανόμενες ετήσιες έρευνες, δημιουργώντας πολύτιμη βάση δεδομένων για τη συνεχή παρακολούθηση της παιδικής φτώχειας και την αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των νοικοκυριών σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
