Εντεινόμενη ανησυχία επικρατεί στην Ευρώπη μετά τις νέες απειλές του Αμερικανού προέδρου για την επιβολή δευτερογενών κυρώσεων σε χώρες και εταιρείες που συνεχίζουν να προμηθεύονται ρωσικούς ενεργειακούς πόρους. Αν και στο επίκεντρο βρίσκονται οι εξαγωγές πετρελαίου, η πιθανότητα επέκτασης των μέτρων στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά.
Ευάλωτη η ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει εξαρτημένη από το ρωσικό LNG, παρά την επιδιωκόμενη απεξάρτηση. Το 16% των εισαγωγών της προέρχεται ακόμη από ρωσικά κοιτάσματα, κυρίως μέσω του έργου Yamal της Novatek, το οποίο μέχρι σήμερα έχει αποφύγει τις κυρώσεις. Οποιαδήποτε αλλαγή στάσης των ΗΠΑ θα έθετε σε κίνδυνο την επάρκεια κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς οι αποθήκες φυσικού αερίου βρίσκονται μόλις στο 63% της πληρότητάς τους – χαμηλότερα από το 80% πέρυσι.
Αναλυτές προειδοποιούν για εκτίναξη τιμών και νέα αναταραχή στην αγορά, με την Ευρώπη να αναζητά επειγόντως εναλλακτικές πηγές. Παράλληλα, αβεβαιότητα επικρατεί και για τη ροή ρωσικού αερίου μέσω του TurkStream, που επηρεάζει χώρες όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία.
Διεθνείς επιπτώσεις και γεωπολιτικό ρίσκο
Ενδεχόμενες δευτερογενείς κυρώσεις από τις ΗΠΑ ενδέχεται να πλήξουν μεγάλους αγοραστές όπως η Κίνα, η Ινδία και η Τουρκία, περιορίζοντας τη διεθνή προσφορά LNG. Η Ευρώπη θα στραφεί ακόμη περισσότερο σε ΗΠΑ, Κατάρ και Αυστραλία, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό με αναδυόμενες αγορές στην Ασία και τη Λατινική Αμερική, που διαθέτουν μικρότερη αγοραστική ισχύ.
Παρά τις ευρωπαϊκές επενδύσεις σε υποδομές και διαφοροποίηση πηγών, η ήπειρος εξακολουθεί να λειτουργεί σε ένα εύθραυστο ενεργειακό ισοζύγιο. Μια αιφνίδια ανακοίνωση από την Ουάσινγκτον ή μια νομική πράξη ευρείας εμβέλειας θα μπορούσαν να διαταράξουν σημαντικά τη σταθερότητα της αγοράς.
Δοκιμασία για την ευρωπαϊκή συνοχή
Η Ευρωπαϊκή Ένωση οδεύει προς έναν χειμώνα αυξημένης ενεργειακής αβεβαιότητας, με την απειλή αυτή τη φορά να προέρχεται όχι μόνο από τη Ρωσία αλλά και από τον βασικό της στρατηγικό εταίρο – τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ανάγκη για κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική είναι επιτακτική, καθώς η διαχείριση του ρίσκου εξελίσσεται σε ζήτημα όχι μόνο οικονομικής αλλά και πολιτικής συνοχής.
